Le dossier du siège de la KBC, un ensemble de bâtiments, construits à l’origine par la Deutsche Bank, situé à environ 500 mètres de la Grand-Place de Bruxelles, est l’un des dossiers les plus passionnants qu’Archi 2000 ait eu à traiter. Le projet consistait à “refaire” fonctionner un ensemble de bâtiments construits en différentes phases et successivement transformés en fonction des besoins de la KBC, mais sans aucun fil conducteur. Ce processus avait débouché sur un manque total de lisibilité. Nous nous trouvions donc face à un véritable labyrinthe dont faisait partie la joaillerie Wolfers, conçue et construite en 1909 par Victor Horta, bâtiment classé par la Commission royale des Monuments et des Sites. Un ensemble de maisons unifamiliales datant du xviie siècle pour la plus ancienne était également inclus dans le périmètre.
The dossier on the KBC headquarter, a series of buildings originally built by the Deutsche Bank, located about 500 meters from Brussels' Grand Place, is one of the most exciting projects that Archi200 had ever dealt with. The project consisted in "redoing" a series of constructions built in different phases and successively transformed according to the needs of the KBC, but without any common thread. This process resulted in a complete lack of readability. We found ourselves facing an authentic labyrinth which the jewelry Wolfers was part of, designed and built in 1909 by Victor Horta, the building is listed by the Royal Commission on Monuments and Sites. A set of single-family houses dating back to the seventeenth century for the oldest was also included in the perimeter.
Het bouwdossier voor de hoofdzetel van KBC, een geheel van gebouwen, die oorspronkelijk werden opgetrokken door de Deutsche Bank op ongeveer 500 meter van de Grote Markt van Brussel, was een van de boeiendste opdrachten die Archi 2000 mocht uitvoeren.
Le projet portait sur environ 30.000 m² et consistait à démolir, reconstruire, réaffecter, rénover, restaurer mais surtout améliorer le fonctionnement et la lecture du plan en retrouvant le parcellaire d’origine. Nous avons construit un ensemble mixte. Des bureaux (± 20.000 m²) furent implantés pour partie dans le bâtiment d’origine organisé autour de trois patios et pour partie dans l’immeuble Wolfers restauré avec soin. Des logements ont trouvé place dans les sept maisons de la rue de la Montagne, leur accès se fait par une impasse qui permet de gagner les étages de chaque maison tout en conservant les rez commerciaux. Des appartements contemporains ont remplacé un immeuble de bureaux obsolète. Le bâtiment à rue héberge des appartements traditionnels tandis que l’intérieur d’îlot abrite des lofts avec de belles terrasses donnant sur une cour intérieure minérale, très agréable. Une trentaine d’appartements et sept maisons unifamiliales ont donc été créés sur le site. La collaboration avec la Ville de Bruxelles, la Région de Bruxelles-Capitale ainsi que la Commission royale des Monuments et des Sites fut remarquable et le projet a été couronné en 2004 par le prix attribué par le Quartier des Arts. Cet exemple illustre bien, je pense, les prémices d’une approche à laquelle Archi 2000 restera fidèle : une architecture contextuelle, une objectivation des choix et une analyse de leurs conséquences sur le plan qualitatif, fonctionnel, urbain, esthétique, durable et budgétaire ainsi qu’un refus de tout formalisme et de tout effet gratuit.
The project reached nearly 30,000 m² and consisted in demolishing, rebuilding, reassigning, renovating, restoring, but, above all, improving the use and reading of the plan. All this could have been achieved by finding the original plot. The final result turned out as the construction of a mixed ensemble. The office space (± 20,000 m²) was partly installed in the original building, around three patios, and partly in the restored Wolfers building. The accommodations were located in the seven houses on rue de la Montagne. They can be accessed through a dead end that allows to access the upper floors of each house while maintaining the commercial area. Contemporary apartments were constructed to replace an obsolete office building. The building on the street hosts traditional apartments, while the inner of the block accommodates lofts with beautiful terraces overlooking the courtyard. Approximately thirty apartments and seven single-family houses were created on this site. The collaboration with the City of Brussels, the Brussels-Capital Region and the Royal Commission on Monuments and Sites was remarkable, and the project was awarded, in 2004, by the Quartier des Arts. From a personal point of view, this project introduces the approach to which Archi 2000 as remained faithful since then: a contextual architecture, the objectification of choices and the analysis of their consequences on the qualitative, functional, urban, aesthetic, sustainable and budgetary level, as well as the refusal of any formalism and any gratuitous effect.
Het geheel van gebouwen werd in verschillende fases opgetrokken en ondergingen opeenvolgende verbouwingen, zonder echte leiddraad, om te beantwoorden aan de noden van KBC, wat geleid had tot een totaal gebrek aan leesbaarheid. Het project bestond erin het geheel van de gebouwen weer te laten functionneren, maar wij stonden voor een doolhof, waarin de juwelierszaak Wolfers gevestigd was, die door Victor Horta in 1909 ontworpen en gebouwd werd en door de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen geklasseerd was. Een geheel van eengezinswoningen uit de 17e eeuw bevond zich ook binnen de betrokken zone. Het project besloeg ongeveer 30.000 m² et bestond in de afbraak, de heropbouw, de herbestemming, de renovatie en restauratie maar vooral de verbetering van de werking en de leesbaarheid van het plan door het herstellen van de oorspronkelijke perceelsindeling. Wij hebben een geheel gegouwd met gemengde bestemming. Kantoren (± 20.000 m²) werden deels ingeplant in het oorsrponkelijk gebouw ,dat rond drie patios is geordend, en deels in het Wolfers gebouw dat met grote zorg werd gerestaureerd. Woongelegenheden werden ondergebracht in de zeven woningen in de Bergstraat met een toegang in een doodlopende straat wat toeliet de verdiepingen van de woningen te bereiken en toch de commerciële ruimtes op het gelijkvloers te behouden.
Hedendaagse appartementen kwamen in de plaats van een voorbijgestreefd kantoorgebouw. Het gebouw aan de straatzijde bevat traditionele appartementen terwijl aan de binnenzijde van het bouwblok lofts werden ingericht met mooie terrassen die uitgeven op een zeer aangename en minerale binnenkoer.Een dertigtal appartementen en zeven eengezinswoningen werden aldus op de site verwezenlijkt. De samenwerking met de Stad Brussel, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest alsook met de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen was voortreffelijk en het project werd in 2004 bekroond met de prijs toegekend door de Kunstwijk. Ik meen dat dit voorbeeld goed de uitgangspunten in de verf zet van een aanpak waaraan Archi 2000 trouw zal blijven : een contextuele architectuur, een objectivering van de gemaakte keuzes en een analyse van de gevolgen ervan op kwalitatief, functioneel, stedelijk, esthetisch, duurzaam en budgetair vlak alsook het weigeren van elk formalisme en zinloos vertoon.
